De informatiemaatschappij heeft ons met nieuwe uitdagingen geconfronteerd, want we zijn niet altijd gesteld op al die informatie (bijv. spam), we hebben soms problemen om ermee om te gaan of we zijn juist bang dat anderen informatie krijgen die niet voor hen bestemd is (privacy). We hebben overvolle e-mailboxen, we kunnen te maken krijgen met sociale-mediastress of we weten niet wat we voor waar moeten aannemen. In het ergste geval worden we van ons geld of zelfs van onze identiteit beroofd.

In dit vak wordt uitgediept welke rol ICT speelt in onze huidige informatiemaatschappij en hoe de mens hierin functioneert en met informatie omgaat. We kijken naar de technologische basis van de digitale wereld: betrekkelijk eenvoudige logische principes liggen ten gronslag aan apparaten die buitengewoon complexe taken 'intelligent' kunnen oplossen. Maar diezelfde principes leiden ook tot beperkingen aan wat ICT kan doen. Hoe verhouden mogelijkheden en beperkingen van ICT zich tot menselijke doelen, belangen en waarden?

We presenteren de drie hoofdlijnen binnen het Informatiekundeprogramma: Organisatie en Maatschappij; Interactie en Games; Life Science en Gezondheid. Hierbij gaan we ook in op ethische en wetenschapsfilosofische vragen. Hoe wordt binnen de informatiekunde nieuwe kennis op een betrouwbare, zorgvuldige en respectvolle wijze verkregen?

Trefwoorden
technische basis van de digitale wereld, maatschappelijke en organisatorische aspecten van ICT, ICT overal en voor iedereen, interactie en gamificatie, gezondheid en ICT, ethiek en ICT, intellectueel eigendom, privacy, wetenschapsfilosofie.

Leerdoelen
- In dit vak ontwikkel je een visie op het individu en de groep in de informatiemaatschappij en kun je laten zien welke problemen er spelen, welke gevaren er loeren en welke mogelijkheden er liggen. Daarbij doe je inleidende kennis op over de relatie tussen mens en maatschappij en leer je welke rol ICT daarbij speelt.
- Je maakt kennis met de technologische principes van de digitale wereld en leert hoe complexere toepassingen uit deze eenvoudige principes afgeleid kunnen worden. Je verwerft inzicht in de mogelijkheden en beperkingen van ICT in relatie tot menselijke doelen.
- Je ontwikkelt vaardigheden op het gebied van informatievergaren en -verwerken en het schriftelijk presenteren van (literatuur)onderzoek. Na succesvolle afronding van de module ben je in staat je visie te onderbouwen aan de hand van zowel wetenschappelijke en niet-wetenschappelijke literatuur.

Vaardigheden
Kritisch denken, argumenteren, samenwerken; informatie vergaren en verwerken; schriftelijk presenteren

Niveau en plaats in het curriculum
Dit vak is een context uniform vak op niveau 1. Het vak is verplicht voor studenten die de opleiding informatiekunde volgen en plaatst de discipline in een brede maatschappelijke context.

• Kernighan, Brian W. (2017). Understanding the Digital World. Princeton University Press. ISBN 978-0691176543
• Oosterbaan, W. (2015). Een leesbare scriptie. Gids voor het schrijven van scripties, essays en papers. Amsterdam: Prometheus (18e druk ISBN: 9789035142183).
• Een aantal artikelen die online beschikbaar zijn via de Universiteitsbibliotheek.

Schriftelijke toetsing

• Tussentoets(en) over de lijn 'technologische basis van de digitale wereld': behandelde hoofdstukken uit het boek van Kernighan en collegestof (40%)
• Eindtoets over de de lijn 'hoofdlijnen van de informatiekunde': collegestof en artikelen (60%)

De twee lijnen worden apart getoetst. De stof wordt besproken in de hoorcolleges; de bijbehorende literatuur is online beschikbaar.

Schrijfopdrachten

• Technologiestudie: het vervaardigen van een korte, heldere tekst over een gegeven onderwerp uit de ICT (individueel; 30%)
• Visieverslag op mens, maatschappij en ICT (in teams van twee studenten; 70%)

Beide opdrachten bestaan uit enkele deelopdrachten die op vastgestelde deadlines dienen te worden ingeleverd via Submit.

Het eindcijfer wordt dus als volgt berekend: 0,2 * tussentoetsen + 0,3 * eindtoetsen + 0,15 *opdracht 1 + 0,35 * opdracht 2. Is echter het gewogen gemiddelde van de toetsen en/of het gewogen gemiddelde van de schrijfopdrachten lager dan 5,5, dan is het maximale eindcijfer een 5.